Mijlpalen in de literatuur

Cursus
Delen

Tickets

Mijlpalen in de literatuur – Acht klassieke romans

Dit seizoen presenteren wij een serie romanbesprekingen van schrijvers uit verschillende culturen en verschillende perioden. Wat de boeken gemeen hebben is dat ze nog altijd boeiend en interessant zijn om te lezen. Op het programma staan grote namen als Scott Fitzgerald, Couperus en Boelgakov, maar ook meer moderne titels van Bea Vianen en Jeanette Winterson.

Elke bijeenkomst staat één titel centraal en word je uitgenodigd tot discussie over de betekenis van deze roman en de mate waarin het boek je al dan niet heeft aangesproken. De lezingen worden gegeven door Tonnus Oosterhoff, Coen Peppelenbos, Aletta Becker, Vamba Sherif, Esmée van den Boom en Doeke Sijens. Meer info over de verschillende lezingen en welke titels we wanneer behandelen vind je hieronder.

Agenda

Dinsdag 4 oktober

19:30 tot 21:30

Wonderland

€ 10,00

Tickets

Dinsdag 8 november

19:30 tot 21:30

Wonderland

€ 10,00

Tickets

Donderdag 15 december

19:30 tot 21:30

Wonderland

€ 10,00

Tickets

Dinsdag 17 januari

19:30 tot 21:30

Wonderland

€ 10,00

Tickets

Dinsdag 14 maart

19:30 tot 21:30

Wonderland

€ 10,00

Tickets

Donderdag 13 april

19:30 tot 21:30

Wonderland

€ 10,00

Tickets

Dinsdag 23 mei

19:30 tot 21:30

Wonderland

€ 10,00

Tickets

Dinsdag 20 juni

19:30 tot 21:30

Wonderland

€ 10,00

Tickets

4 oktober 2022 | Agatha Christie – En toen waren er nog maar…

Acht mensen krijgen een uitnodiging om een weekend door te brengen op een eilandje voor de Engelse kust. Onduidelijk blijft wie hen heeft uitgenodigd. Eenmaal aangekomen is de gastheer afwezig, de gasten treffen in een luxe villa alleen een kokkin en een butler aan. De roman beschrijft een bont gezelschap, dat nu niet bepaald harmonieus met elkaar omgaat. Al heel snel blijkt dat er een moordenaar onder hen is, die onbarmhartig toeslaat. Bij de ontrafeling wordt duidelijk dat elke gast ook wel iets op zijn kerfstok heeft, het lijkt daardoor op een wraakactie. Heeft de butler het gedaan? Of de kokkin? Of toch één van de gasten? Wie het is, blijft natuurlijk totaal onduidelijk, zowel voor de gasten als voor de lezer van het boek. En dat maakt deze roman ook meteen zo spannend en intrigerend. Agatha Christie was tijdens haar leven al één van de meest succesvolle detectiveschrijvers en nog steeds worden haar boeken veel verkocht. En toen waren er nog maar…is één van haar meest populaire boeken, ook al komen haar meest bekende speurders, Miss Marple en Hercule Poirot, er niet in voor. Het boek is meerdere malen verfilmd en - door Christie zelf – bewerkt tot toneelstuk.

Deze lezing wordt gegeven door Tonnus Oosterhoff.

lenen

4 oktober 2022 | Agatha Christie – En toen waren er nog maar…

8 november | Jean Rhys – De wijde Sargassozee

De verteller van dit boek is Antoinette Cosway, die opgroeit op een suikerplantage in Jamaica. De eerste twee delen van roman zijn dan ook gevuld met de geuren en de geluiden van de Caraïben. Na de afschaffing van de slavernij is de familie van Antoinette arm geworden en daarom wordt zij gedwongen met een rijke Engelsman te trouwen, Mr Rochester. Antoinette is geestelijk niet sterk en alle machinaties die haar echtgenoot in gang zet om haar erfenis veilig te stellen ondermijnen haar. De roman speelt zich af in de negentiende eeuw, toen een vrouw geen enkel recht had. De pogingen die Antoinette onderneemt om zelf het heft in handen te nemen mislukken, maar ze gaat in elk geval niet zonder verzet ten onder. Het laatste deel van de roman speelt zich af in Engeland, waar Antoinette op de zolder van een groot, koud huis, in afzondering wordt gehouden door Mr Rochester. Iedereen die Jane Eyre heeft gelezen zal weten hoe De wijde Sargassozee afloopt. De context die Jean Rhys hiervoor geeft is adembenemend.

Deze lezing wordt gegeven door Doeke Sijens.

lenen

8 november | Jean Rhys – De wijde Sargassozee

15 december 2022 | Louis Couperus – Langs lijnen van geleidelijkheid

Cornélie de Retz van Loo, een mooie, jonge vrouw, neemt haar intrek in pension Belloni in Rome. Zij is op 22-jarige leeftijd met Baron Rudolf Brox in Den Haag getrouwd, maar al na een jaar van hem gescheiden. ‘Hij maakte haar niet meer het hof, maar reageerde dadelijk grof. Een man die zijn rechten hierop en daarop opeiste, met nu een vloek en dan weer een donder. Zij reageerde hierop zonder enige tact en zonder enig geduld om nog wat van hun levens te maken. Misschien zou er nog wat van te maken zijn. Zij werd nerveus en driftig. Daardoor barstte hij in woede uit, zodat hij haar mishandelde, uitschold, sloeg, schudde en tegen de muur kwakte.’ Cornélie heeft een klein vermogen, waardoor zij als onafhankelijke vrouw kan leven. Ze wordt in Rome verliefd op Duco van der Staal, een jonge Nederlandse kunstenaar. Cornélie zoekt naar een doel in haar leven en richt zich op de vrouwenkwestie. Zij schrijft een brochure over de maatschappelijke toestand van de gescheiden vrouw. Na bijna twee jaar duikt haar ex-man op en eist haar onder ernstige bedreigingen terug. Louis Couperus schetst een indringend beeld van een vrouw die zichzelf wil zijn en zich tegelijkertijd niet los kan maken van haar gewelddadige man. Daarmee schetst Couperus in deze roman een indringend beeld van een post-traumatisch stresssyndroom.

Deze lezing wordt gegeven door Coen Peppelenbos.

lenen

15 december 2022 | Louis Couperus – Langs lijnen van geleidelijkheid

17 januari 2023 | Jeanette Winterson – Sinaasappels zijn niet de enige vruchten

Jeanette, de hoofdpersoon van deze roman, is geadopteerd door een echtpaar dat tot de Pinkstergemeente behoort. In eerste instantie voelt Jeanette zich thuis binnen de kerk, maar er ontstaan grote problemen als blijkt dat zij zich tot meisjes aangetrokken voelt. Dit wordt door haar ouders en de kerk niet geaccepteerd en zij moet zelfs een exorcisme ondergaan. De hoofdpersoon weigert zich echter aan te passen en volgt haar hart. Hierover vertelt ze gepassioneerd, op dezelfde manier waarop ze eerder over haar geloof in Jezus sprak. Het boek bestaat uit acht secties, die elk de naam van een Bijbelboek hebben. De roman is min of meer autobiografisch en bezorgde de schrijver meteen een grote naam. De auteur spreekt zelf liever niet van een lesbische roman, maar van een gewoon verhaal over iemand die opgroeit en over de strubbelingen die daarbij horen. "I've never understood why straight fiction is supposed to be for everyone, but anything with a gay character or that includes gay experience is only for queers".

Deze lezing wordt gegeven door Aletta Becker.

lenen

17 januari 2023 | Jeanette Winterson – Sinaasappels zijn niet de enige vruchten

14 maart 2023 | Bea Vianen – Sarnami, hai

Sarnami, hai speelt zich af in het Suriname van de jaren vijftig en zestig. Sita groeit op als tiener in een troosteloze omgeving, onzeker over haar wortels: haar Hindoestaanse moeder, van wie ze veel hield, is jong overleden, met haar creoolse vader heeft ze een moeizame relatie. Haar grootmoeder pleegde zelfmoord en haar grootvader vluchtte terug naar India. Ze merkt dat haar vader wordt opgelicht door zogenaamde vrienden, maar kan daar niets tegen doen. Haar broertje is veel jonger dan zij en kan pas later enige steun geven. In haar lichamelijke ontwikkeling en hoe ze aankijkt tegen de aandacht van jongens loopt ze in eerste instantie achter bij haar klasgenoten, die haar daarom een beetje uitlachen. Ze schaamt zich voor de veranderingen in haar lichaam. Ze heeft één goede vriendin, maar die raakt al snel na het eindexamen zwanger van een jongen uit een andere bevolkingsgroep en verhuist naar elders. De roman beschrijft hoe Stella moet vechten voor haar toekomst, voor een plek binnen de maatschappij die als een gevaarlijk oerwoud aanvoelt. Als ze vlak na haar examens zwanger wordt van haar buurtgenoot Islam, zit er niets anders op dan met hem in het huwelijk te treden. Het betekent het einde van de toekomst die ze voor ogen had, waarin ze eindelijk vrij zou zijn. Dat stelt haar voor eenzelfde vraag als haar grootvader: kiest ze voor zichzelf, of voor haar familie?

Deze lezing wordt gegeven door Doeke Sijens.

lenen

14 maart 2023 | Bea Vianen – Sarnami, hai

13 april 2023 | F. Scott Fitzgerald – De grote Gatsby

De grote Gatsby heeft als hoofdpersoon de mysterieuze Jay Gatsby, veteraan uit de Eerste Wereldoorlog, die zich een weg naar de rijke bovenlaag van Amerika heeft gebaand. Het verhaal wordt verteld door Nick Carraway, die in West Egg bij New York de buurman van Gatsby is. Gatsby is de man die alles heeft. Iedereen die iets voorstelt wordt gezien op zijn feestjes. Zijn landgoed op Long Island zindert van de jonge mensen die drinken, dansen en over de mysterieuze Gatsby praten. Want Gatsby - jong, knap en verschrikkelijk rijk - lijkt altijd een eenling tussen de menigte, kijkend en in afwachting, hoewel niemand weet waarvan. Onder de broeierige oppervlakte van zijn leven schuilt een geheim: een stil, onmogelijk verlangen naar Daisy Buchanan, op wie hij verliefd werd toen hij nog arm was en zij daarom met een rijke man trouwde. Dit heeft hem geprikkeld een fortuin bij elkaar te verdienen. Via Nick komt Gatsby weer in contact met Daisy en daarmee raakt het verhaal in een stroomversnelling. Aanvankelijk lijkt het erop dat Gatsby in zijn poging om Daisy terug te winnen zal slagen, tot geopenbaard wordt waarmee hij zijn kapitaal heeft verdiend. In koel, zakelijk proza laat Fitzgerald de onvermijdelijke nederlaag van Gatsby zien.

Deze lezing wordt gegeven door Coen Peppelenbos.

lenen

13 april 2023 | F. Scott Fitzgerald – De grote Gatsby

23 mei 2023 | Michael Boelgakov – De meester en Margarita

De duivel en zijn handlangers overvallen Moskou. Het moet tussen 1925 en 1940 zijn. De stad is in paniek: willekeurige mensen worden plotseling krankzinnig of onthoofd, veranderen in vampiers of verdwijnen op mysterieuze wijze. Nog voor de komst van de duivel heeft de 'meester' een roman geschreven over Pontius Pilatus, de Romeinse stadhouder die na de kruisiging van Christus zijn handen in onschuld waste. Hoewel zijn boek niet mag verschijnen, wordt hij in de kranten tóch van 'pilatisme' beschuldigd. Zijn geliefde, Margarita, vindt dat hij zich tegen die onrechtvaardigheid moet verzetten maar nog voor hij dat kan overwegen wordt hij gearresteerd en opgesloten in een psychiatrische inrichting. Margarita, die haar geliefde wil redden, ontmoet het duivelse gezelschap, sluit zich daarbij aan en verandert in een heks. De duivel zelf raakt zo van haar onder de indruk dat hij haar wens vervult. Aan het lijfelijk bestaan van de geliefden komt een eind, zij verlaten Moskou spoorslags door het luchtruim en vinden onderdak in een bescheiden huisje op het platteland waar zij 'voor de rest van de eeuwigheid' mogen blijven. Deze mysterieuze roman verscheen ver na de dood van de auteur omdat de Russische autoriteiten in de duivel te duidelijk Stalin herkenden.

Deze lezing wordt gegeven door Vamba Sherif.

lenen

23 mei 2023 | Michael Boelgakov – De meester en Margarita

20 juni 2023 | Giorgio Bassani – De tuinen van de Finzi-Contini

Aan de rand van het stadje Ferrara ligt een door een grote tuin omringde villa. Voor de oorlog woonden daar de Finzi-Contini's, een teruggetrokken joodse familie. Ze hielden er een eigen synagoge op na, een bibliotheek en in de tuin een tennisbaan. Als de plaatselijke tennisclub in 1938 onder druk van de fascisten joden begint te weren, besluiten de Finzi-Contini's hun privé-baan voor anderen in het stadje open te stellen. En zo komt de verteller van de roman, een joodse gymnasiast, in een van de laatste mooie zomers voor de oorlog plotseling in aanraking met de verlichte, weelderige droomwereld van professor Finzi-Contini en met zijn verleidelijke dochter Micòl. De jongeren die in deze tuin bij elkaar komen voeren heftige discussies over de toekomst of praten over muziek. De verteller geeft rustig en zonder dramatiek de situatie van de Joden in Italië in deze periode weer. De lezer ziet het verhaal alsof hij in het hoofd van het personage zit, met alle vertroebeling en twijfels die dit met zich meebrengt. Deze verteltechnieken gecombineerd met de thema’s van een liefdesverhaal, van de weergave van de impact van het fascisme op de Italiaans-Joodse gemeenschap, van de verhouding tussen het verleden, het heden en de toekomst en het thema van leven en dood, maakt van De tuin van de Finzi-Contini's een monument voor de Joodse bevolking van Ferrara.

Deze lezing wordt gegeven door Esmé van den Boom.

lenen